AVAQ (Allround Security Company & Vidocq) wenst iedereen een gelukkig, veilig én gezond nieuw jaar! Vandaag blikken we terug op het jaar 2020. In deze blog lichten we de ontwikkelingen van afgelopen jaar toe die veel aandacht hebben gevraagd in ons vakgebied. Binnen AVAQ zijn wij voor de nodige uitdagingen komen te staan. Ook bij onze klanten zijn er veel ontwikkelingen geweest waarbij wij hebben kunnen ondersteunen. Corona was in 2020 de grootste trigger van de veranderende gebeurtenissen die dit jaar hebben gekenmerkt. Met deze terugblik vatten we samen wat de hoofdontwikkelingen waren (en zijn) op het gebied van safety, security en privacy. 

Het jaar van de covid-19 pandemie

Begin 2020 had iedereen het jaar heel anders verwacht. Alle gemaakte ‘’jaarplannen’’ en ‘’hoofdthema’s’’ moesten begin 2020 al snel wijken door de komst van covid-19. Het virus heeft de hele wereld op zijn kop gezet. Wanneer we terugblikken op het jaar 2020 en de uitdagingen waar wij voor kwamen te staan op het gebied van safety, security en privacy waren de volgende ontwikkelingen voor ons de meest belangrijkste:

• De invloed van corona op privacy in de samenleving en binnen bedrijven;
• De inrichting van een ‘’coronaproof’’ en veilige, werkomgeving;
• De verschuiving van fysieke naar digitaal werken en daarmee ook de verschuiving van criminaliteit.

Covid-19 versus privacy

Op het gebied van privacy heeft covid-19 veel teweeg gebracht. De overheid kondigde aan een app te ontwikkelen waarmee je wordt gewaarschuwd bij een eventuele infectie: de CoronaMelder. De app heeft voor veel kritiek van (privacy) experts gezorgd. Ook de werking van de app en de accuraatheid van het geven van een melding heeft voor kritiek gezorgd. We zagen dat de app zelfs een averechts effect heeft doordat werkgevers medewerkers vroegen de app niet te gebruiken zodat zij niet in quarantaine zouden hoeven.

Naast de app zagen we ook andere initiatieven ontstaan om corona buiten de deur te houden, duidelijke handvatten m.b.t. privacy ontbraken hier vaak bij. Zo moest de horeca een check doen, maar was vaak onbekend dat zij dit niet mochten verplichten of hoe zij precies met deze gegevens om moeten gaan. Ditzelfde gold en geldt voor bedrijven: er vindt verzameling plaats van (gezondheid)gegevens die een werkgever niet mag verzamelen. Een grijs gebied, want hoe zit het dan met de zorgplicht die je als werkgever hebt? Ook het temperaturen van medewerkers of camera’s met warmtesensor was een zorgwekkende ontwikkeling waar waarschijnlijk het laatste woord nog niet over gezegd is. We hebben gezien dat de Autoriteit Persoonsgegevens haar handen vol had aan deze ontwikkelingen. Zo hebben zij onder andere onderzoek uitgevoerd naar het meten van temperatuur van medewerkers. Privacy in relatie tot corona (en de gevolgen daarvan zoals het beschermen met het vaccin) zal ook in 2021 nog een actueel thema blijven met veel ontwikkelingen.

Een 1,5-meter werkvloer

Het inrichten van een 1,5-meter werkvloer heeft ook voor veel nieuwe uitdagingen gezorgd. Wij hebben onze klanten die hier mee te maken kregen (zoals fabrieken, distributiecentra) ondersteunt bij het inrichten van een veilige werkvloer. Hieronder viel ook het vormgeven van protocollen en crisisteams. Continue blijven kijken naar mogelijke risico’s en scenario’s die hier uit voort kunnen komen was en is belangrijk zodat er snel en adequaat gereageerd kan worden. In onze blog ‘Bedrijfsveiligheid op 1,5 meter’ legden wij al eens meer uit over een veilige werkvloer in tijden van covid-19.

De werkvloer ziet er niet meer uit zoals we gewend zijn. Gezellig naast elkaar aan het bureau of een volle vergaderzaal zijn tegenwoordig een no-go. Covid-19 heeft niet alleen een behoorlijke invloed (gehad) op het sociale aspect op de werkvloer, maar ook op de veiligheid. Er waren veel veranderingen: de bedrijfshulpverlening (BHV) werd beperkter (mond-op-mond beademing is bijvoorbeeld niet meer toegestaan en cursussen gingen niet meer door), het kantoor werd vervangen door een thuiswerkplek en de werkzaamheden zelf moesten worden uitgevoerd op basis van de 1,5-meterregel. Al deze veranderingen moeten ook worden opgenomen in de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), kortom: covid-19 heeft voor veel extra werk gezorgd waar op dit moment vaak te weinig tijd voor is.

Van fysiek naar digitaal

Het aantal cybercrime-delicten is in (de eerste helft van) 2020 explosief gestegen. Door covid-19 maakten veel criminelen de overstap van fysieke naar digitale criminaliteit. De verwachting is dat deze stijgende lijn in de 2e helft van 2020 heeft doorgezet. Afgelopen maart werden er 696 cyberincidenten per maand geregistreerd, in mei liep dit aantal op tot 1869 (!).

Bron: VPNgids.nl

Deze stijging van cybercrime-delicten zwakte iets af in de zomer, toen er versoepelingen van kracht waren. Echter schoten de cijfers weer omhoog tijdens de tweede golf in september, met wel 113,5% ten opzichte van 2019 in die tijd. Ook in de maanden daarna bleven de cijfers stijgen. Ten opzichte van 2019 verdubbelde het aantal cybercrime-delicten met 97,4% en 93,5%. Deze stijging laat zien dat goede informatiebeveiliging, zowel thuis als op de werkvloer, belangrijker is dan ooit! Meer cijfers en onderzoeksresultaten over de stijging van cybercrime-delicten in 2020 ten opzichte van 2019 vind je hier.

De enorme stijging van Whatsappfraude heeft de groei van cybercrime-delicten mede veroorzaakt. De gemaakte schade loopt hierbij op tot miljoenen euro’s. Een preventieve maatregel die je tegen Whatsappfraude kunt nemen is het afschermen van jouw sociale media accounts. Voor ons was dit afgelopen jaar aanleiding om het belang van digitale veiligheid en online zichtbaarheid nog beter onder de aandacht te brengen bij de klanten van ons family security office.

Afgelopen jaar zijn tal van grote bedrijven en organisaties slachtoffer geworden van ransomware. Waar eerst het doel hoofdzakelijk het verdienen van geld was, is het stelen van data één van de nieuwe hoofddoelen. Criminelen besluiten de data eerst te stelen voordat zij de ransomware uitrollen. Er wordt gedreigd om data openbaar te maken (bedrijfsgevoelige gegevens) of data wordt volledig ”gegijzeld” waardoor bedrijven hun werk niet voort kunnen zetten met grote gevolgen van dien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan zorginstellingen die niet bij medische gegevens kunnen. Ransomware is dus een moderne vorm van afpersing. In deze blog leggen wij uit hoe je jouw organisatie beschermt tegen ransomware.

Op naar een mooier, gezonder en veiliger jaar

We hopen in het nieuwe jaar van dezelfde meerwaarde te kunnen blijven voor onze klanten en relaties zoals in het afgelopen jaar. Begin 2021 zullen wij nog veel blijven ontzorgen bij alle security, safety en privacy uitdagingen die ontstaan zijn door de komst van corona. Hopelijk kunnen we in dit jaar de omslag maken waarbij corona minder aanwezig is er we onze adviezen en ondersteuning weer kunnen richten op preventieve maatregelen op het gebied van risicomanagement. En mocht er wat gebeuren? Dan staan wij altijd klaar.

Staat u voor grote uitdagingen op het gebied van safety, security of privacy? Neem vrijblijvend contact met ons op, wij ontzorgen u graag.